ضرورت نظامی به‌عنوان یک استثنا در حقوق درگیری‌های مسلحانه

Authors

سیدقاسم زمانی گروه حقوق، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران و گروه حقوق، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

مسعود راعی گروه حقوق، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران

ولی اله نوری گروه حقوق، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، ایران

Abstract:

ضرورت نظامی از مفاهیم مهم حقوق جنگ است که هم در حق بر جنگ و هم در حق در جنگ مطرح می‌شود. ضرورت نظامی در حق بر جنگ به قواعد محدودکننده و تنظیم‌کنندۀ اوضاع و احوالی که دولت‌ها به موجب آن می‌توانند به زور متوسل شوند، می‌پردازد. لیکن در حقوق مخاصمات مسلحانه به محدودیت‌های مربوط به روش‌ها و ابزارهای مورد استفادۀ طرفین در جریان یک مخاصمه اشاره دارد. این نوشتار در پی پرداختن به این مسئله است که جایگاه حقوقی ضرورت نظامی در مخاصمات مسلحانه چگونه است. در پاسخ و با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و ملاحظۀ منابع عرفی و موضوعی حقوق بین‌الملل باید گفت نوعی تحول در این حوزه رخ داده است. در گذشته غاغلب ادعا می‌شد که در صورت اقتضای ضرورت نظامی می‌توان از مقررات حاکم بر مخاصمات مسلحانه عدول کرد. این ادعا بدین‌معنا بود که ضرورت نظامی فراتر و مافوق حقوق است، لیکن این دیدگاه امروزه دیگر کارایی ندارد. امروزه مطابق حقوق بشردوستانۀ بین‌المللی باید گفت که اگر ضرورت، حقوقی نمی‌شناسد، پس حقوق و مقرراتی هم وجود ندارد. در نتیجه ضرورت نظامی را باید به‌عنوان یک استثنا هم در حوزۀ حق در جنگ و هم حق بر جنگ قلمداد کرد، البته در مقام استثنا نیز خود الزاماتی دارد که بدون احراز آنها، ضرورت محقق نخواهد شد.

Upgrade to premium to download articles

Already have an account?login

similar resources

رابطه ضرورت های نظامی و اصول بشر دوستانه در حقوق مخاصمات مسلحانه؛ توازن یا تحدید

full text

درگیریهای 2009-2008 غزه از منظر حقوق مخاصمات مسلحانه

اسرائیل به سبب اعمال کنترل گسترده بر امور نوار غزه همچنان قوای اشغالگر در این منطقه محسوب می شود. با توجه به اشغالی بودن غزه قواعد حاکم بر استفاده از زور در این مناطق از نوع حقوق بشردوستانه و نه حقوق توسل به زور می باشد. حقوق بشر دوستانه حاکم بر این درگیری قواعد عرفی است که عمدتاً در مخاصمات بین المللی و غیر بین المللی لازم الاجرا شده است . اگر چه در مورد نوع درگیری های صورت گرفته اتفاق نظر وجود...

15 صفحه اول

بررسی مفهوم جنایت جنگی و صلاحیت جهانی در حقوق درگیریهای مسلحانه غیربین المللی

جنایت جنگی به معنی نقض فاحش و جدی قوانین و عرفهای مخاصمات مسلحانه و صلاحیت جهانی به معنی صلاحیت کیفری بین المللی دولتها و جامعه بین المللی در رسیدگی کیفری به جنایات جنگی و مجازات عاملین آن می باشد. براساس حقوق بین الملل کلاسیک ، دو اصطلاح مذکور در مخاصمات مسلحانه بین المللی مطرح می شوند. لیکن، هدف از این تحقیق، اولا" بررسی حقوقی مفهوم، شرایط تحقق و ماهیت حقوقی جنایت جنگی، قطع نظر از نوع مخاصمات...

15 صفحه اول

حقوق کودکان در مخاصمات مسلحانه

با اذعان به اینکه کودک، به عنوان قشر آسیب پذیر جامعه در زمان بحران و اضطرار نیز رشد و نمو می کند، حمایتهای حقوقی در اسناد بین المللی و عمدتا در دو روند حقوق بشر و حقوق بشر دوستانه، ذکر شده است. این حمایتها بر دو دسته اند: حمایت عام و حمایت خاص، حمایت عام شامل اصول بنیادینی، مانند اصل تناسب و اصل تفکیک میان نظامیان و غیرنظامیان، ممنوعیت حملات کورکورانه، اعلام خطر، تخلیه، اسکان، ارایه خدمات بهداش...

full text